NAJCZĘSTSZE CHOROBY KUR NIOSEK
Drób hodowlany jest narażony na rozmaite choroby. Niepożądane stany chorobowe mogą wynikać zarówno ze złej diety (a zwłaszcza niedoboru składników mineralnych i witamin), jak też zaniedbań związanych z porządkiem oraz higieną sanitarną na fermie. W niniejszym wpisie przyjrzymy się najpowszechniejszym chorobom o podłożu bakteryjnym, wirusowym oraz pasożytniczym.
Salmonelloza
Salmonelloza jest jedną z powszechniejszych chorób o podłożu bakteryjnym, jakie możemy zaobserwować na kurzych fermach. W zależności od rodzaju szczepu patogennego dochodzi do różnych powikłań i następstw zdrowotnych, jednak w każdym przypadku do zakażenia dochodzi w wyniku kontaktu zwierząt z zanieczyszczonym pożywieniem lub elementami wyposażenia, np. ściółką czy sprzętem. Warto pamiętać, że salmonellę mogą roznosić także gryzonie, dlatego należy dbać o regularną deratyzację gospodarstw.
Jak rozpoznać zakażenie salmonellą? W przypadku kurcząt, najczęściej występującym objawem jest ostra biegunka, nazywana potocznie białą – w skrajnych przypadkach może jej towarzyszyć obfite krwawienie, które jest w stanie doprowadzić nawet do śmierci ptaka. Na szczęście u dojrzałych osobników rzadko obserwuje się aż tak poważną formę salmonellozy – zazwyczaj jedynym następstwem jest zauważalne osłabienie zwierząt oraz spadek nieśności.
Wśród czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo zakażenia pałeczkami salmonelli, wymienia się m.in. duże zagęszczenie hodowli, złe warunki bytowe oraz narażanie ptactwa na nadmierny stres.
Tyfus kur
Za występowanie tej choroby odpowiada pałeczka salmonelli galinarium (w praktyce to siostra bliźniaczka bakterii, która wywołuje opisaną wcześniej salmonellę). Tyfus dotyka przede wszystkim dorosłe osobniki, najczęściej podczas pierwszych dni nieśności, jednak możliwe jest również zachorowanie piskląt. Co ciekawe, na zakażenie bardziej podatne są ptaki o brązowym upierzeniu.
Do zarażenia tyfusem dochodzi na skutek kontaktu z odchodami, zainfekowaną wodą oraz paszą (wówczas bakterie dostają się do organizmu poprzez układ pokarmowy), ale także personelem fermy, sprzętem i środkami transportu. O zakażenie łatwiej, jeżeli w kurniku zaniedbuje się kwestie higieny, a kury żyją w stresie i zbyt dużym zagęszczeniu.
Tyfus objawia się wieloma charakterystycznymi objawami – należy do nich m.in. zmniejszone pobieranie pokarmu, zmęczenie, a także zmiana koloru grzebienia i dzwonków (czerwień traci swoje nasycenie). Jeszcze wyraźniejszym sygnałem jest wygląd jajek – kury znoszą jaja bezskorupowe lub pokryte krwią (spada również sama nieśność). W wyniku rozwijającego się zapalenia otrzewnej oraz wodobrzusza, ptaki przyjmują też nienaturalną pozycję – prostują swój grzbiet, przez co przypominają pingwiny.
Influenza ptaków, czyli ptasia grypa
Influenza to odmiana grypy, która atakuje organizmy wszystkich ptaków. Ta choroba o podłożu wirusowym cechuje się wysoką zaraźliwością i w bardzo szybkim tempie potrafi rozprzestrzenić się po całej fermie – z tego powodu zakażenie stada należy bezzwłocznie zgłosić do powiatowego lekarza weterynarii.
Nosicielami choroby są zarówno wodne ptaki domowe, jak i dzikie. Głównym źródłem zakażeń są odchody, w których wirus jest w stanie pozostać aktywnym nawet przez 30-35 dni (w przypadku wyższej temperatury, tj. rzędu 20°C, okres bytowania wynosi tydzień).
Choroba objawia się depresją, brakiem apetytu, gwałtownym spadkiem w produkcji jaj, a także biegunkami oraz trudnościami z oddychaniem. W skrajnych przypadkach influenza może prowadzić nawet do śmierci ptaków – szczególnie groźne są szczepy należące do podtypów H5 i H7, które cechują się 100% śmiertelnością.
Zmęczenie klatkowe niosek
Choroby niosek nie wynikają jedynie z aktywności bakterii i wirusów, ale także z nieprawidłowego przystosowania budynków, pomieszczeń i urządzeń do anatomii zwierząt. Doskonały przykład to tzw. zmęczenie klatkowe, które jest wywoływane złymi warunkami w chowie klatkowym (duże znaczenie ma też niedobór wapnia i witaminy D oraz czynniki genetyczne).
Jak rozpoznać zmęczenie klatkowe? Najbardziej charakterystycznym objawem jest przewracanie się kur przebywających w klatkach dla drobiu na grzbiet. Często dochodzi również do porażenia, które wynika z uszkodzenia rdzenia kręgowego. Kury mogą być też osowiałe i w gorszym nastroju, który przekłada się na niższą nieśność. Na szczęście w większości przypadków kury wracają do swojej dawnej formy po opuszczeniu klatek na kilka dni.