Rasy kur – charakterystyka gatunków, hodowla, ceny, rodzaje

Wybór pt. jaka rasa kur sprawdzi się w Twoim gospodarstwie, to absolutny fundament dla każdego hodowcy drobiu. I to niezależnie od tego, czy prowadzi profesjonalną fermę, czy też małą, przyzagrodową hodowlę. Współczesny rynek drobiu oferuje imponującą różnorodność odmian. Począwszy od wydajnych niosek oraz kur mięsnych, poprzez uniwersalne rasy ogólnoużytkowe, na wyjątkowych ozdobnych okazach kończąc.

Co warto wiedzieć o poszczególnych typach kur, aby podjąć właściwą decyzję? Zapraszamy do przeglądu charakterystyki i sposobu hodowli różnych gatunków tego drobiu.

Klasyfikacja ras kur – ogólny podział ze względu na użytkowość

W świecie hodowli drobiu możemy mówić o 4 podstawowych typach kur użytkowych, które ukształtowały się w wyniku wielowiekowej selekcji.

• Nioski, czyli kury przeznaczone do produkcji jaj, charakteryzują się lekką budową ciała, aktywnym temperamentem i zdolnością do produkcji nawet 300 jaj rocznie.
• Brojlery, czyli rasy mięsne posiadają masywną sylwetkę, spokojne usposobienie i mogą pochwalić się imponującym przyrostem masy ciała.
• Kury ogólnoużytkowe łączą w sobie cechy obu w/w. Mogą pochwalić się stosunkowo dużą nieśnością, a także przyzwoitą masą i jakością mięsa.
• Rasy kur ozdobnych są z kolei hodowane głównie ze względu na wizualne cechy charakterystyczne, w tym: upierzenie, kształt, kolor. Mogą, ale nie muszą, pełnią rolę użytkową.

Co wybrać? Taka decyzja powinna być podyktowana przede wszystkim Twoim celem hodowlanym.

Jakie rasy kur na jajka? Rodzaje niosek.

W tym obszarze możemy wyróżnić następujące rodzaje kurczaków:

• Leghorn to niekwestionowany rekordzista wśród niosek. Przy stosunkowo niskiej wadze (1,7-2,5 kg), może pochwalić się możliwościami produkcyjnymi rzędu 250 – 320 jaj rocznie.
• Sussex, waży średnio 2,5 – 3,5 kg i dostarcza około 180 – 250 jaj rocznie.
• Rhode Island Red, jej waga oscyluje w granicach 2,5 – 3,5 kg. Znosi od 200 do nawet 250 jaj na rok.
• Zielononóżka kuropatwiana, polska rasa o średniej masie osiągająca 1,7 – 2,2 kg. Potrafi dostarczać nawet 160 – 180 jajek rocznie. Idealna opcja dla ekologicznych hodowli.

Jakie rasy kury na mięso? Typy brojlerów.

Brojlery przemysłowe stanowią efekt wielopokoleniowej selekcji oraz krzyżowania ze sobą wielu linii hodowlanych. Wszystko w celu uzyskania efektu przekładającego się na szybszy wzrost oraz lepszą konwersję paszy. W tym miejscu na szczególne uznanie zasługują:

• Cornish, czyli to podstawa współczesnej produkcji mięsnej. Charakteryzuje się szeroką piersią, krótkimi nogami i imponującą masą ubojową oscylującą w granicach 4 – 5 kilogramów, którą osiąga, uwaga… już po 8 tygodniach.
• Ross i Cobb są odrobinę mniejsze (osiągają 2,5 – 3 kg). Jednak zajmuje im to jeszcze mniej, bo 6 tygodni.
• White Rock, której waga potrafi dochodzić do 3, a nawet 4 kilogramów – wyróżnia się doskonałym umięśnieniem i mięsem o niskiej zawartości tłuszczu. Haczyk? Okres dojrzewania wynosi aż 10 – 12 tygodni.

Różnice pomiędzy poszczególnymi rasami nie polegają wyłącznie na wadze, czy szybkości nabierania masy mięśniowej. Pierwsze skrzypce tak naprawdę odgrywa jakość mięsa. W przypadku White Rock jest ono jasne i delikatne. Z kolei Cornish charakteryzuje się bardziej ciemną barwą oraz intensywniejszym smakiem.

Gatunki ozdobne – przegląd i charakterystyka

Kury ozdobne znoszą zazwyczaj mniej jaj (około 80 – 120 rocznie). Aczkolwiek niską efektywność rekompensują wartością wystawową i kolekcjonerską. Ich utrzymanie, jak i pielęgnacja, bywają wymagające, przez co są zarezerwowane raczej dla profesjonalnych hodowców – pasjonatów. Wyróżniamy m.in. takie, jak:

• Rasa Silka odznacza się jedwabistym, puszystym upierzeniem, czarną skórą i niebieskimi płatkami usznymi.
• Czubatka polska, jak sama nazwa wskazuje, ma charakterystyczny czub, który przypomina swego rodzaju koronę.
• Kury Phoenix mają przepiękne i długie ogony (koguty), 
• Padewska, z ogromnym, okrągłym czubem i “brodą”.
• Sultanka – z obfitym upierzeniem nóg.

Rasy ogólnoużytkowe

Na koniec nie sposób pominąć rasy o uniwersalnym charakterze hodowlanym. Rasy ogólnoużytkowe stanowią świetną opcję dla przydomowych hodowli. Zazwyczaj mają zrównoważony temperament, są odporne na choroby i stosunkowo łatwe w utrzymaniu. W tej materii możemy wymienić:

• Marans, która oferuje około 160 – 190 jaj rocznie, a dodatkowo – delikatne mięso (przy masie ciała 3 – 4 kg).
• Wyandotte, która zachwyca kształtem, ma spokojny temperament i akceptowalną wydajność do 200 jajek na rok.
• Orpington oferuje z kolei dużą masę sięgającą od 3,5 do 4,5 kg oraz znosi do 150 – 180 jaj rocznie.
• New Hampshire, wyróżnia się dobrą nieśnością (200 – 220 jaj) i szybkim wzrostem młodych ptaków.

Podział gatunków kurczaków ze względu na rozmiar

Zanim powoli przejdziemy do podsumowania – musimy jeszcze wspomnieć o klasyfikacji, która nie odnosi się stricte do wartości hodowlanej. Zamiast tego – skupia się na rozmiarach poszczególnych gatunków. 

Kury miniaturowe (i karłowate) doskonale sprawdzają się w miejskich ogrodach. Mają niewielkie wymagania co do przestrzeni, są stosunkowo ciche, a także odznaczają się mniejszym zapotrzebowaniem paszę. Są nimi m.in:

• Sebright, którego waga wynosi zaledwie 500 – 600 g. Jedna z najmniejszych ras miniaturowych. Wyróżnia się koronkowym wzorem upierzenia i niskimi wymaganiami hodowlanymi.
• Chabo zachwyca wyjątkowo krótkimi nogami oraz przeciwnie – długimi piórami ogona.

W tym miejscu musimy też wspomnieć o karłowatych wersje standardowych ras, w tym: Orpington czy Sussex. Zachowują cechy swoich większych odpowiedników, ale jednocześnie – osiągają jedynie ⅓ – ¼  ich masy. Co za tym idzie – znoszą też mniejsze jajka.

Kury olbrzymie wymagają z kolei przestronnych wybiegów (minimum 10 m² na sztukę), a także solidnych i szerokich grzęd. Naturalnie, trzeba im zapewnić również większe racje pożywienia.  Zaliczają się do nich rasy:

• Brahma, osiągają do 4,5 – 6,5 kg. Na uwagę zasługuje monumentalna sylwetka oraz piękne upierzeniem nóg.
• Cochin, mogą ważyć 4 – 5 kg. Mają obfite upierzenie, które wymaga szczególnej troski.
• Jersey Giant, rosną nawet do 5 – 6,5 kilogramów. Często są traktowane jako alternatywa dla indyków.
• Malay, które z kolei odznaczają się ponadprzeciętną… wysokością (aż 75 – 90 cm).

Egzotyczne gatunki kur – rzadkie i unikalne rasy z całego świata

• Ayam Cemani (Indonezja) ma czarne ubarwienie, co wynika wprost z genetycznej mutacji.
• Onagadori (Japonia) ma imponująco długie sterówki ogona (mogą osiągać nawet 7 – 10 metrów).
• La Flèche (Francja) ma grzebień przypominający rogi, smukłą sylwetkę i doskonałe mięso.
• Dong Tao (Wietnam) ma ogromne i masywne nogi pokryte grubą, czerwoną skórą.

Hodowla tych egzotycznych ras w polskich warunkach stanowi wyzwanie. Szczególnie ze względu na bardzo określone i jednocześnie specyficzne wymagania klimatyczne. Są również trudne w aklimatyzacji. Ceny też nie należą do najniższych. Dorodne okazy mogą kosztować od 2000, do nawet 7000 zł. Stąd popyt na nie zgłaszają przede wszystkim mocno wyspecjalizowani kolekcjonerzy.

Jak jeszcze możemy dzielić typy kurczaków?

Podział kur obejmuje również inne kryteria – takie, jak:

• Pochodzenie geograficzne, w ramach którego wyróżniamy: rasy azjatyckie, śródziemnomorskie, amerykańskie i północnoeuropejskie.
• Wielkość, w tym: standardowe, miniaturowe i olbrzymie.
• Cechy fizyczne, czyli: kształt grzebienia, upierzenie nóg, obecność czuba czy brody.
• Ubarwienie: jednokolorowe, wielobarwne, nakrapiane, z charakterystycznymi wzorami.
• Długość nóg: krótkononogie, średnononogie i długononogie.

Ile kosztują kury różnych gatunków? Średnie ceny

Na ostateczną cenę drobiu wpływa kilka czynników – począwszy od certyfikatów, poprzez rzadkość występowania, wiek ptaków, na reputacji hodowcy kończąc. W Polsce kwoty za poszczególne typy przedstawiają się następująco:

• Rasy użytkowe: dorosłe sztuki 30 – 60 zł, pisklęta 8 – 15 zł.
• Rasy ogólnoużytkowe: dorosłe 60 – 120 zł, pisklęta 15 – 30 zł.
• Rasy ozdobne popularne: dorosłe 120 – 250 zł, pisklęta 30 – 60 zł.
• Rasy kolekcjonerskie: dorosłe 500 – 7000 zł, pisklęta 150 – 500 zł.

Jak wybrać rasę kur dla początkującego hodowcy?

Decydując się na pierwszą rasę, na samym początku zwróć uwagę na warunki hodowlane. Z jednej strony – dostępną  przestrzeń, czyli ile metrów kwadratowych kurnika oraz wybiegu, jesteś w stanie zapewnić. Następnie przeanalizuj lokalne warunki klimatyczne, a także – swoje oczekiwania względem hodowli.

Radzimy nie rzucać się od razu na głęboką wodę. Zacznij z małym stadem, dajmy na to – do 5 kur. A gdy nabierzesz wprawy i doświadczenia – pomyślisz o ewentualnym rozszerzeniu swojej hodowli.

Chcesz hodować kury w swoim gospodarstwie?

Jeśli myślisz o tym całkiem na serio – zacznij swoją przygodę od inwestycji w odpowiedni sprzęt, który ułatwi Ci hodowlę kurczaków już od pierwszych dni.  Polecamy zapoznać się z bogatą ofertą naszego sklepu internetowego BIO EGGS, gdzie znajdziesz wszystko, co niezbędne. Zapewniamy inkubatory do jaj, klatki, skubarki, a także liczne akcesoria. Nasi doradcy służą wsparciem. Dlatego, jeśli masz jakiekolwiek pytania – kieruj się prosto do nich.