CO OZNACZAJĄ KODY NA JAJKACH?

Na każdym jajku, które trafia do dowolnego sklepu na terenie Unii Europejskiej, musi znaleźć się specjalne oznaczenie. Czerwona pieczątka z ciągiem cyfr i liter to uniwersalny system dla wszystkich producentów jaj – dzięki niemu jako konsument możesz dowiedzieć się wielu wartościowych informacji na temat kupowanego produktu, od jego miejsca pochodzenia, aż po właściwości. W niniejszym wpisie tłumaczymy, co dokładnie kryje się pod tym tajemniczym kodem na skorupce.

Oznaczenie na jajku

Kod umieszczany na skorupkach kurzych jaj jest zapisywany w formie ciągu 11 znaków. Pierwsza cyfra oznacza system chowu, w jakim zostały wyprodukowane dane jajka. Tym samym wyróżnia się:

• 0 – tzw. zerówki, czyli jajka pochodzące od kur hodowanych ekologicznie. Ten rodzaj jest coraz chętniej wybierany przez świadomych konsumentów – zarówno ze względu na doskonały smak, jak i godziwe warunki, w jakich żyją ptaki. Nioski utrzymywane w chowie ekologicznym mają dostęp do wybiegu na świeżym powietrzu oraz otrzymują naturalny pokarm pozbawiony antybiotyków. Wszystkie wspomniane restrykcje przekładają się oczywiście na dość wysoką cenę jaj,
• 1 – tą cyfrą oznacza się jajka pochodzące od kur z wolnego wybiegu. Ptactwo hodowlane w warunkach częściowo otwartych jest karmione paszami naturalnego pochodzenia, jednak nie podlega one tak ścisłej kontroli, jak ma to miejsce w chowie ekologicznym. Osobniki nie mają też pełnej swobody, ponieważ nocami przebywają w kurnikach lub innych zamkniętych pomieszczeniach gospodarczych,
• 2 – za tym znakiem kryją się jajka od niosek z chowu ściółkowego. Jest to rodzaj hodowli, w której kury żyją w zamknięciu, ale mogą swobodnie przemieszczać się w obrębie kurnika. Zwierzętom podaje się paszę, która może być uzupełniana o różnego rodzaju dodatki chemiczne przyspieszające przyrost masy,
• 3 – „trójki” są powszechnie uznawane za jajka najgorszej jakości, ponieważ składają je kury utrzymywane w systemie klatkowym. Jak wskazuje sama nazwa, nioski spędzają praktycznie całe swoje życie w klatkach dla drobiu, bez dostępu do świeżego powietrza i światła słonecznego. Stres wynikający z zamknięcia w małej przestrzeni w połączeniu ze sztucznie wzbogaconym pokarmem przekłada się na kiepski smak i jakość jaj. Właśnie z tego powodu ich cena jest zazwyczaj najniższa.

Zaraz za wskazaniem systemu chowu znajduje się oznaczenie kraju pochodzenia – w przypadku Polski jest to oczywiście skrót PL. Dalsza część kodu dotyczy już wyłącznie informacji o samym producencie. W pierwszej kolejności możesz znaleźć dwucyfrowe identyfikatory województwa oraz powiatu. Zaraz za nimi widnieje symbol zakresu działalności danej fermy – on również przyjmuje formę dwóch cyfr, najczęściej liczby 13 oznaczającej fermy konsumpcyjne powyżej 350 niosek. Na samym końcu mieści się kod przypisany do konkretnego producenta. Wszystkie ze wspomnianych oznaczeń wraz z wytłumaczeniem możesz bez problemu znaleźć na oficjalnej stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego.

Informacje zawarte na opakowaniu

Oznaczenia nie znajdują się wyłącznie na skorupkach, ale również samych opakowaniach. Podstawową informacją, jaką możesz znaleźć na wytłoczce jest wielkość jajek, która klasyfikuje je do konkretnego przedziału wagowego. Wyróżniamy jajka:

• XL, tj, ważące ponad 73 g,
• L, tj. ważące od 63 do 73 g,
• M, tj. ważące 53 do 63 g,
• S, tj. ważące do 53 g.

Na pudełku producent wskazuje również tzw. klasę jajek, która dotyczy zarówno ich świeżości, jak i wyglądu. Literą A oznacza się jaja ekstraświeże, czyli dopuszczone do handlu detalicznego – odznaczają się płynnym i klarownym białkiem oraz skorupką pozbawioną jakichkolwiek uszkodzeń. Literą B określa się jajka niższego sortu, które są przeznaczone wyłącznie na potrzeby przetwórstwa spożywczego. Z kolei jaja niesortowane pochodzące z hodowli przemysłowych są klasyfikowane do grupy C.

Poza tym, na wytłoczce powinien znaleźć się też termin przydatności (wynoszący dokładnie 28 dni od złożenia danej partii jajek), a także dane producenta lub firmy pakującej – mowa tutaj o m.in. nazwie przedsiębiorstwa oraz jego dokładnym adresie.

Czy kod musi być na każdym jajku?

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, ujednolicony kod musi bezwzględnie znaleźć się na wszystkich jajkach, które trafiają do sklepów na terenie Unii Europejskiej. Ten obowiązek dotyczy każdego producenta – jeżeli dany przedsiębiorca nie wykona tego zadania, to może zostać na niego nałożona dotkliwa kara pieniężna. Znakowaniem jaj nie muszą się jednak martwić właściciele małych przydomowych hodowli – bez względu na to, czy wykorzystują produkty na własny użytek czy sprzedają je na okolicznych rynkach i bazarach.